Cúng Tết Đoan Ngọ 2025: Những Điều Cần Chuẩn Bị

Tết Đoan Ngọ – hay còn gọi là Tết diệt sâu bọ – là một trong những ngày Tết truyền thống quan trọng của người Việt, diễn ra vào mùng 5 tháng 5 âm lịch mỗi năm. Vào năm 2025, Tết Đoan Ngọ rơi vào ngày Chủ Nhật, 1 tháng 6 dương lịch. Đây là dịp để các gia đình bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên, cầu mong mùa màng bội thu, sức khỏe dồi dào, và xua đuổi tà khí.

1. Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ mang đậm dấu ấn văn hóa dân gian với nhiều ý nghĩa sâu sắc:

“Diệt sâu bọ”: Thời điểm chuyển mùa, dịch bệnh dễ bùng phát nên người xưa tin rằng ăn các món có tính nóng, chua như rượu nếp, trái cây chua sẽ tiêu diệt sâu bệnh trong người.
Tưởng nhớ tổ tiên: Là dịp để con cháu dâng lễ cúng tổ tiên, thể hiện sự hiếu kính.
Cầu mùa màng: Mong cho năm mới lúa gạo đầy kho, hoa trái sum suê.

2. Thời gian cúng Tết Đoan Ngọ 2025

Theo phong tục, lễ cúng nên được thực hiện vào giờ Ngọ (khoảng 11h trưa) ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, bởi đây là thời điểm dương khí lên cao, thích hợp để thực hiện các nghi lễ trừ tà, cầu an.

3. Những lễ vật cần chuẩn bị

Tùy theo phong tục từng vùng miền, mâm cúng Tết Đoan Ngọ có thể khác nhau. Tuy nhiên, dưới đây là những lễ vật phổ biến và được nhiều gia đình chuẩn bị:

Lễ mặn (tùy chọn)

Gà luộc hoặc vịt luộc
Xôi gấc hoặc xôi đậu xanh
Trứng vịt lộn hoặc trứng luộc
Canh, món mặn truyền thống tùy khẩu vị vùng miền

Lễ ngọt và trái cây – Lễ vật đặc trưng

Rượu nếp than hoặc nếp cẩm
- Món ăn quan trọng nhất trong ngày Tết Đoan Ngọ. Người Việt tin rằng ăn rượu nếp vào buổi sáng sớm sẽ tiêu diệt ký sinh trong người.
Các loại trái cây có vị chua – tính “diệt sâu bọ”
- Mận, vải, dưa hấu, dứa, xoài, chôm chôm…
- Bày thành mâm ngũ quả đẹp mắt.
Bánh ú tro (bánh gio)
- Bánh có nguồn gốc từ Trung Hoa nhưng được biến tấu theo phong vị Việt. Vỏ bánh làm từ nếp ngâm nước tro, gói trong lá dong hoặc lá tre.
Hoa tươi
- Thường là hoa huệ, hoa sen, hoa cúc… tạo không khí thanh tịnh.
Nhang, đèn, trầu cau, giấy tiền vàng mã

4. Cách sắp mâm cúng Tết Đoan Ngọ

Bày biện trang trọng trên bàn thờ tổ tiên, sạch sẽ, gọn gàng.
Mâm lễ chia thành các nhóm: món mặn, trái cây, bánh, rượu, hoa, nhang đèn.
Đặt bánh ú tro, rượu nếp và trái cây ở chính giữa, thể hiện sự trân trọng với các món truyền thống.

5. Văn khấn Tết Đoan Ngọ (tham khảo)

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
Con kính lạy gia tiên tiền tổ nội ngoại họ…

Hôm nay là ngày mùng 5 tháng 5 năm Giáp Thìn 2025,
Nhân dịp Tết Đoan Ngọ, con cùng toàn thể gia đình kính dâng lễ vật, hương hoa trà quả.
Kính mời chư vị thần linh, gia tiên tiền tổ về thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành.
Cầu xin gia đạo an khang, sức khỏe dồi dào, mùa màng tốt tươi, trừ tà diệt họa.

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

6. Những lưu ý khi cúng Tết Đoan Ngọ

Chuẩn bị lễ vật đầy đủ, tươi ngon, đặc biệt là rượu nếp và trái cây.
Nên cúng vào buổi sáng hoặc đúng giờ Ngọ để mang lại nhiều may mắn.
Sau khi cúng, các thành viên trong gia đình thường ăn rượu nếp, trái cây chua vào buổi sáng sớm theo tục xưa gọi là “giết sâu bọ”.

Kết luận

Tết Đoan Ngọ không chỉ là dịp để “diệt sâu bọ” mà còn là cơ hội để con cháu tưởng nhớ tổ tiên và gửi gắm ước nguyện bình an, mạnh khỏe. Việc chuẩn bị mâm cúng chu đáo, thành tâm chính là cách gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống, giúp mỗi gia đình thêm gắn bó và trân trọng giá trị tổ tiên để lại.